**.     સત્ય વિચાર, દૈનિક,     **

  " પંખીડાને આ પિંજરું જૂનું જૂનું લાગે, બહુ રે સમજાવ્યું તો યે પંખી નવું પિંજરું માગે…"

માનવીના જીવનમાં એક સત્ય એ છે કે એને કદી શાંતિ પૂર્ણ સંતોષ મળતો નથી. આજે જે મળી ગયું છે, એને લઈને એક ક્ષણ માટે ખુશી થાય પણ થોડી વાર પછી મન ફરી નવી તલાશમાં લાગી જાય છે. આ વાક્ય — “પંખીડાને આ પિંજરું જૂનું જૂનું લાગે, બહુ રે સમજાવ્યું તો યે પંખી નવું પિંજરૂ માગે” — ખૂબ સહજ શબ્દોમાં જીવનની ઊંડી વિચારધારા વ્યક્ત કરે છે.

આ પંખી એટલે આપણું મન. આજનું પિંજરું એ સ્થિતિ, સંજોગો કે સંપત્તિ છે, જેમાં આપણે હાલ છીએ, શરુઆતમાં બધું નવું હોય ત્યારે આનંદ થાય, પણ થોડા સમયમાં એ જ પરિસ્થિતિઓ સામાન્ય લાગે છે. એ પછી ફરી કંઈક નવા, અજાણી ઉડાનની ચાહ જાગે છે.

જીવનમાં આપણને શું જોઈએ છે, એનો અંત નથી. નવું ઘર, નવી નોકરી, વધુ પૈસા, વધુ સંબંધો — સતત એક શોધ ચાલુ છે. સમસ્યા એ નથી કે આપણે આગળ વધવા માંગીએ છીએ; સમસ્યા એ છે કે ઘણી વાર આપણે આપણા હૃદયની શાંતિએ ક્યારેય મૂલ્ય આપતાં નથી. આપણે ત્યાં પહોંચીએ ત્યાં સુધી માનીએ છીએ કે બસ હવે આનંદ મળશે, પણ ત્યાં પહોંચી જઈએ એટલે તે આનંદનું પિંજરું ખાલી લાગે છે.

આ વિચાર શીખવે છે કે સંતોષ અને કૃતજ્ઞતા જીવનમાં જરૂરી છે. નવા પિંજરાની જરૂર નથી, પંખીના હૃદયમાં શાંતિ લાવવી છે. જો મન શાંત થાય, તો એજ પિંજરું પણ સરગમ થઇ શકે. જો મન બળતું રહે, તો સોનાનું પિંજરું પણ જૂનું લાગે.

માનવી માટે આવશ્યક છે કે તે પોતાના અંદરના પંખી સાથે સંવાદ સાધે. શું એ ઉડવા માગે છે કે આરામ માગે છે? શું એ સાચો આનંદ શોધી શક્યું છે કે માત્ર નવી નવી ચીજોને જોઈને ઊંડી ઈચ્છાઓ વધારતું જાય છે?

આ લેખનો સાર એ છે કે જીવનમાં નવું મેળવવા સાથે સાથે, જે છે એને માણવાની પણ કળા શીખવી જોઈએ. મનમાં શાંતિ હોય તો પંખી પિંજરામાં પણ ખુશ રહે શકે — પણ જો મન અશાંત હોય,  તો આખી દુનિયા પણ ટૂંકી પડે.   **************************************. કે, ડી, સેદાણી, આકાશ, શાલીગ્રામ પ્રાઈમ, સાઉથ બોપલ, અમદાવાદ 58, d, t,      may 2025