K D Sedani

 *ફીણ, મોજા ને દરિયો*...!

ફીણ —

તારી હાસ્યની નાની ચમક જેવા ,

જે કિનારે આવીને ઓગળી જાય,

પણ હૃદય પર છોડી જાય નરમ સ્પર્શ.

મોજા —

તારી યાદોની તરંગો,

એક પળે મને ખેંચી જાય છે,

બીજી પળે પાછો મારી પાસે છોડી જાય છે —

જાણે પ્રેમનો અદૃશ્ય સંવાદ.

દરિયો —

તારો અખૂટ અસ્તિત્વ,

જેમાં હું ખોવાઈ જાઉં છું

તારી આંખોની ઊંડાઈ જોઈને.

તારા શ્વાસમાં સાંભળું છું

તરંગોની અનંત ધૂન.

ફીણ, મોજા ને દરિયો,

બધું તારી સાથે જોડાયેલું છે —

અને હું?

માત્ર કિનારો,

જે તારી આવન જાવન માટે

હંમેશા રાહ જુએ છે...! ***********************************. ***********કે, ડી, સેદાણી,,,, આકાશ,,, શાલીગ્રામ પ્રાઈમ, સાઉથ બોપલ, અમદાવાદ 58, d, t, 2025

 *"હો કે મજબૂર મુજે ઉસને ભૂલાયા હોગા,,,,,, જહર ચુપકે સે દવા જાન કે ખાયા હોગા…"*

માનવ જીવનમાં સંબંધો, લાગણીઓ અને યાદોની કડીઓ એટલી ગાઢ હોય છે કે એકવાર કોઈ નજીકનો સાથી છૂટો પડે ત્યારે હૃદય પર એવો ઘા પડે છે જે આખી જિંદગી ભરાતા નથી. પ્રેમ, લાગણી કે મિત્રતાની એ સફર જ્યારે અધૂરી રહી જાય ત્યારે મનમાં અનેક પ્રશ્નો જન્મે છે – શા માટે? કેવી રીતે? ક્યાં ખોટ રહી ગઈ? આ પ્રશ્નોના જવાબો કદાચ ક્યારેય નથી મળતા, પરંતુ એક અંદરખાને લાગણી હંમેશા ત્રાસતી રહે છે કે સામેનો માણસ પણ એ જ પીડામાં હશે.

"હોકે મજબૂર મુજે ઉસને ભૂલાયા હોગા" – આ પંક્તિમાં એ વાત છૂપી છે કે સામેના વ્યક્તિએ ભુલવાનું પસંદ કર્યું હશે, કદાચ પોતાની મજબૂરીને કારણે. ક્યારેક પરિસ્થિતિઓ એવી હોય છે કે સંબંધોને તોડવા સિવાય કોઈ રસ્તો જ રહેતો નથી. સમાજની બાંધછોડ, કુટુંબની ફરજો, કે પછી વ્યક્તિગત જીવનના ઉતાર–ચઢાવ કોઈને કોઈને દૂર કરી દે છે. પરંતુ હકીકત એ છે કે ભૂલવાનું કાર્ય સહેલું નથી. હૃદયના ખૂણામાં યાદો હંમેશાં જીવંત રહે છે.

"જહર ચુપકે સે દવા જાન કર ખાયા હોગા…" – આ પંક્તિમાં એ દુખદ ભાવનાઓ છે કે કદાચ તેણે પોતાના દુઃખને દવા બનાવી દીધું હશે. માણસ બહારથી કેટલો મજબૂત દેખાય, અંદરથી એ દુઃખના ભાર નીચે દબાયેલો જ રહે છે. એ જ ઝેર જેને છુપાવવા માટે હસવું પડે, એ જ ઝેર જેને સહન કરવા માટે સમય સાથે સમાધાન કરવું પડે. ક્યારેક જીવનમાં આગળ વધવા માટે માણસને પોતાના જ ઘા પર મીઠું છાંટીને ચાલવું પડે છે.

પ્રેમ કે લાગણીમાં એક સત્ય એ પણ છે કે કોઈને ભૂલવું અશક્ય છે. આપણે ઘણીવાર કહીએ છીએ કે "સમય બધું ભૂલાવી દે છે," પરંતુ હકીકતમાં સમય માત્ર દુઃખને ઝીણું કરે છે, ભૂલી જવાનું કામ નથી કરતો. યાદો તો મનમાં એ જ રીતે જીવંત રહે છે, બસ એના ઘા સાથે જીવવાનું આપણે શીખી જઈએ છીએ.

જીવનની સફર આગળ વધી જતી રહે છે, પરંતુ ભૂતકાળની છાયાઓ માણસ સાથે ચાલતી જ રહે છે. એક તરફ આશા રહે છે કે ક્યારેક કદાચ સામેનો વ્યક્તિ યાદ કરે, બીજી તરફ એ સમજણ પણ આવે છે કે કદાચ એ યાદ ક્યારેય પરત નહીં આવે. આવી સ્થિતિમાં મનુષ્યને પોતાની અંદર જ એક શક્તિ ઊભી કરવી પડે છે – દુઃખને દવા બનાવીને જીવવાની.

આ પંક્તિઓ આપણને એ પણ શીખવે છે કે દરેક સંબંધ, ભલે તે અધૂરા રહી જાય, જીવનમાં કોઈ ને કોઈ શીખ આપી જ જાય છે. પ્રેમની પીડા હોય કે વિયોગનું દુઃખ, એ માણસને વધુ સંવેદનશીલ, વધુ સમજદાર બનાવે છે. કદાચ એ જ જીવનની વાસ્તવિકતા છે – ઝેરને પણ દવા સમજીને સ્વીકારવું.

નિષ્કર્ષ રૂપે, આ વિષય એ સમજાવે છે કે માણસને કેટલુંય દુઃખ હોય, યાદોની આગ અંદર સળગતી હોય, છતાં જીવન અટકતું નથી. સમયને સાથી બનાવી, પીડાને શક્તિમાં ફેરવીને, જીવનના નવા માર્ગ પર આગળ વધવું જ જીવનનું સાચું સૌંદર્ય છે. *********************************** કે, ડી, સેદાણી,,, આકાશ,,, શાલીગ્રામ પ્રાઈમ,, સાઉથ બોપલ,,, અમદાવાદ 58, d, t, 2025

*ટેલિવિઝનની એ દિવસોની યાદો*

આજથી કેટલાંક દાયકાં પહેલાંનો સમય યાદ કરીએ તો ગામડાં કે નગરોમાં ટેલિવિઝન હોવું એ મોટું ગૌરવ માનવામાં આવતું. એ દિવસોમાં ટેલિવિઝન માત્ર મનોરંજનનું સાધન ન હતું, પણ આખા પરિવાર અને પડોશીઓને એક સ્થળે એકત્ર કરવાની એક અદભૂત કડી હતી. આજની તસ્વીર એ જ દિવસોની ઝલક આપણાં સમક્ષ મૂકે છે.

તસ્વીરમાં સ્પષ્ટ દેખાય છે કે આખું કુટુંબ અને પડોશી મળીને ટીવીનો એન્ટેના જોડી રહ્યા છે. કોઈ છત પર ચડીને એન્ટેના સેટ કરે છે, તો કોઈ સેટેલાઇટ ડિશ તરફ નજર કરે છે. એક વ્યક્તિ સીડી પર ઊભો રહીને એન્ટેનાની દિશા સુધારે છે. નીચે ઉભેલી મહિલાઓ અને બાળકો ટીવી પર નજર ગાડીને રાહ જુએ છે કે ક્યારે એ સફેદ “સ્ટેટિક” સ્ક્રીન દૂર થશે અને સાફ દૃશ્ય આવશે.

તે સમયના લોકો માટે એન્ટેનાને સાચી દિશામાં ફેરવવાનું એક મોટું કામ ગણાતું. વારંવાર "આ દિશામાં ફેરવો", "થોડું ડાબે કરો", "હા હવે સ્પષ્ટ દેખાય છે" એવા અવાજો ઘરમાં ગૂંજી ઉઠતાં. આખું કુટુંબ એ પ્રક્રિયામાં જોડાતું, જાણે એ કોઈ તહેવાર કરતાં ઓછું ન હોય.

ટેલિવિઝન આજની જેમ સોંથી વધુ ચેનલોવાળો નહોતો. થોડા જ ચેનલ આવતાં, પણ એમાં આવતી ધારાવાહિકો અને સમાચાર લોકો માટે વિશેષ મહત્વ ધરાવતા. "રામાયણ", "મહાભારત", "ચિત્રહાર" કે "સમાચાર" – બધું જ એક પ્રસંગ સમાન લાગતું. કોઈના ઘરે ટીવી હોય તો આખા પડોશના લોકો ત્યાં ભેગા થઈ જતા અને સાથે મળીને કાર્યક્રમો માણતા.

આ તસ્વીર આપણને સંદેશ આપે છે કે એ દિવસોમાં લોકોમાં સામૂહિક ભાવના કેટલી મજબૂત હતી. એક ટીવી, એક એન્ટેના, પણ ખુશી સૌની હતી. આજના મોબાઈલ અને ઇન્ટરનેટના યુગમાં દરેક વ્યક્તિ પોતાની સ્ક્રીનમાં વ્યસ્ત છે, પણ એ દિવસોમાં એક જ સ્ક્રીન બધાને જોડતી હતી.

આ તસ્વીર ગ્રામ્ય ભારતની સહજતા, સાદાઈ અને સામૂહિક એકતાનું પ્રતિબિંબ છે. સાદા ઘર, આંગણું, સીડી, બાઇસિકલ, અને એન્ટેના સાથે ઊભેલો પરિવાર – એ બધું આપણને યાદ અપાવે છે કે ખુશી મેળવવા માટે ભૌતિક સુવિધાઓ કરતાં લાગણી, સહકાર અને મળીને કરેલી મસ્તી વધુ મહત્વની છે.

ટેકનોલોજી ભલે આજે ઘણું આગળ વધી ગઈ હોય, પણ આ તસ્વીર આપણને એ જમાનાની નિર્દોષ ખુશીઓ યાદ અપાવે છે. જ્યાં નવું ટીવી કે ચેનલ આવવું માત્ર એક ઘટના ન્હોતી, પણ આખા પરિવાર અને પડોશીઓને જોડતી એક અવિસ્મરણીય ક્ષણ હતી.   ****************************************.         કે, ડી, સેદાણી,... " આકાશ " શાલીગ્રામ પ્રાઈમ,, સાઉથ બોપલ,, અમદાવાદ 58, d, t,     2025